Abdullah Münzevi Efendi, 18. yüzyılda yaşamış önemli bir Nakşibendi şeyhi ve âlimidir. Asıl adı Abdullah Nasuh Efendi, Bursa’da irşad faaliyetlerinde bulunmuş ve hayır eserleri inşa etmiştir.
Aslen Karaman’dan olduğu belirtilen Abdullah Efendi, Nakşibendi tarikatına mensuptur. “Münzevi” lakabıyla tanınmasının sebebi, Bursa’ya geldiğinde Boyacılar Camii yakınında bir ev kiralayarak uzlete çekilmiş, kendisine bundan dolayı Münzevî denilmiştir. Bursa’ya yerleşerek Sarı Abdullah mahallesinde bir cami ve tekke inşa etmiştir.
1784 yılında, Bursa Kadısı Şeyh Mehmed Efendi ve Rumeli Kazaskeri Ahmed Efendi’nin arzusu üzerine , inşa edilen cami ve diğer yapılar için bir vakıf kurmuştur. Vakfiye şartlarına göre, “Cuma namazı ile Pazar ve Perşembe günleri İkindi namazından sonra Hatm-i Hâcegân’ı yapılacak, Kur’an’dan bir aşır okunacak ve o cemiyette hazır bulunan cemaate yemek verilecektir.” yazmaktadır.
En önemli hizmetlerinden biri de Bursa Ulu Cami içerisinde hünkâr mahfili altında bir kütüphane kurmasıdır. Kendi kitaplarıyla beraber başkalarından temin ettiği beş yüzden fazla kitabı 1786 yılında vakfederek Ulucami’de bir kütüphane tesis etmiş, bu kütüphanenin temelini atmıştır. Bu kütüphane, günümüzde Bursa Yazma ve Eski Basma Eserler Kütüphanesi’nin en zengin koleksiyonlarından birini oluşturmaktadır.
Münzevî Şeyh Abdullah Efendi, 1210/1785 tarihinde vefat etmiş ve dergâhının haziresine defnedilmiştir. 1973 yılında da yol genişletme çalışmaları sırasında tamamen yıktırılarak bir kısmı yola gitmiş, bir kısmının yerine ise iş merkezi yapılmıştır. Dergâhın yıktırılması esnasında diğer mezarlarla birlikte Emirsultan
mezarlığına nakledilerek, türbenin kuzey tarafında bir paftaya defnedilerek, şebeke içine alınmıştır.
Şeyh Abdullah Efendi’nin kısa müddet şeylik döneminden sonra sırasıyla Şeyh Abdullah Efendi (1220/1805), Şeyh Ahmed Efendi (1225/1810), Şeyh Hafız Mehmed Emin Efendi (1239/1823), Şeyh Mehmed Sadık Efendi (1262/1846), Şeyh Ahmed Ferid Efendi (1284/1867), Şeyh Mustafa Vahyî Efendi (1344/1925) Son şeyh, dergâhların kapatılması kanunun çıkarılmasından hemen sonra vefat etmiş ve Emirsultan mezarlığına defnedilmiştir.
Kaynak: Uludağ Üniversitesi, BBB